FRAME BREAKING GLASS in Dordrecht

Beeldend kunstenaars die interdisciplinair werken, zoeken naar nieuwe wegen en grijpen de kans om glas toe te passen in hun concepten, als die zich voordoet. DordtYart geeft hiertoe gelegenheid, omdat het centrum een laboratorium is waar kunstenaars de afgelopen jaren in opdracht met verschillende materialen, zoals hout, metaal en kunststof, installaties hebben gebouwd.

Door Han de Kluijver

In 2015 is een kleine presentatie getoond met hedendaags glas van drie genomineerden voor de Bernardine de Neeve-prijs, die wordt uitgereikt door de Vereniging van Vrienden van Modern Glas. Zowel bij bezoekers als kunstenaars en deskundigen blijkt er een grote interesse te zijn in innovatieve manieren om glas toe te passen in de hedendaagse kunst. Dat heeft tot zoveel enthousiasme geleid, dat besloten is tot een uitgebreide expositie, in samenwerking met Berengo Studio uit Murano (Italië).

In de grote hal zal een glasoven worden gebouwd en er zullen nieuwe glasinstallaties te zien zijn van kunstenaars, die speciaal voor dit project in opdracht van DordtYart naar Murano zijn getogen om nieuw werk te realiseren. Giny Vos, Folkert de Jong, Zoro Feigl, Rossella Biscotti en Tomas Libertiny bedachten de concepten, waarna de maestro's van Berengo Studio het glas bliezen voor onderdelen van de installaties. De Belgische kunstenaar Koen Vanmechelen zal een installatie plaatsen in kader van zijn Life Bank project, die gedurende de vijf maanden durende presentatie verder moet gaan groeien.

Adriano Berengo brengt hedendaagse kunstenaars in aanraking met de onbegrensde mogelijkheden van het werken met glas. In de ogen van Berengo is glaskunst een volwaardige kunstvorm, één die het hoogste podium verdient, naast schilderkunst en beeldhouwkunst. Daarom verleidt hij wereldberoemde kunstenaars om met glas als basismateriaal te gaan werken. Hij daagt hen bovendien uit om glas met andere materialen te combineren. Op die manier heeft Berengo in 25 jaar tijd een bijzondere collectie opgebouwd, waarvan de kern wordt gevormd door de dialoog tussen hedendaagse kunst en glas – een magisch, veelzijdig en innovatief materiaal.

In Dordrecht zal Berengo werken tonen van Jaume Plensa, Kabokovs, Mimmo Paladdino, Joep van Lieshout, Jan Fabre, Miroslaw Balka, Zhang Huang, Tracy Emin, Jake & Dino Chapman, Tony Cragg en vele anderen. Op DordtYart en in het Dordrechts Museum zullen zo'n zeventig werken te zien zijn, die in een vaste opstelling komen te staan. Er zullen ook tien werken worden getoond in Het Dordts Patriciërshuis en museum Huis Van Gijn. Op deze locaties verlichten werken uit de hedendaagse kunst op een verrassende wijze de vaak klassieke omgeving. Van 1 mei t/m 25 september zullen de hoogtepunten uit 25 jaar 'Collectie Berengo' zodoende te zien zijn op verschillende locaties in Dordrecht, de stad die - niet ten onrechte - ook wel 'Het Venetië van het Noorden' genoemd wordt.

Koen Vanmechelen zal de fabriekshal van DordtYart verrijken met een idyllische binnentuin, compleet met een vijver en een prieel, een paradijs waar het leven begint en opnieuw vorm krijgt. In het midden komt een beeld te staan van twee immens grote bronzen handen die glazen vruchten dragen. Eén knijpbeweging en een hand vermorzelt de schepping. Koen Vanmechelen is een eigentijdse profeet, die ons waarschuwt voor ondoordachte stappen in onze manier van produceren en consumeren.

De expositie is een voortzetting van het kunstprogramma waaraan Vanmechelen al enkele decennia werkt. Het begon met het Cosmopolitan Chicken Project (CCP), een bijna wetenschappelijk opgezet broedprogramma met achttien soorten kippen uit de gehele wereld. De intentie is dat elke nieuwe generatie levenskrachtiger zal zijn en beter bestand tegen ziekten. Het project is een artistiek pleidooi tegen monocultuur en voor diversiteit in gemeenschappen van levende organismen.

Tijdens de Biënnale van Venetië in 2015 breidde Vanmechelen zijn populatie van kippen uit met drommedarissen. Op de uitwerpselen van deze dieren kweekte hij oesterzwammen, die samen met de kippeneieren werden bereid en geserveerd in een splinternieuw slow food restaurant. Een andere installatie tijdens de biënnale was de AWAKENER/LIFEBANK op de derde verdieping van Palazzo Franchetti. Waar vroeger de schatten van de Banca di Venezia werden bewaard, bevond zich nu een verzameling zaden van granen, groenten en kruiden. Op het eiland Murano kwam Koen Vanmechelen in contact met de maestro's van het glasblazen en dat bracht hem op het idee om de vorm van zijn eindproducten, de kippeneieren en de oesterzwammen, te verduurzamen in glas. Daarmee toonde hij het leven zelf in het meest kwetsbare materiaal.

FRAME BREAKING GLASS in Dordrecht, DordtYard, mei tot september 2016. Website: http://dordtyart.nl.

Han de Kluijver is architect bna bni bnsp.